Kennisgeving
Het Onderzoeksorgaan (OO) is 24 uur per dag en 7 dagen per week bereikbaar.
Volgens de voorwaarden bepaald door het OO, meldt de spoorweginfrastructuurbeheerder telefonisch onmiddellijk aan de onderzoeker van wacht de ernstige ongevallen en incidenten, en ook alle botsingen en ontsporingen op hoofdspoor.
Volgens de interne procedures en vooral in het geval van een ernstig ongeval begeeft de onderzoeker van wacht zich ter plaatse.
Beslissing om een onderzoek te openen
Op basis van de beschikbare elementen beslist het OO om al dan niet een onderzoek te openen.
De beslissing van het OO om een onderzoek te openen, wordt meegedeeld aan het Europees Spoorwegbureau, aan de Dienst Veiligheid en Interoperabiliteit van de Spoorwegen, aan de betrokken spoorwegonderneming en infrastructuurbeheerder. De betrokken actoren worden van bij de start van het onderzoek geconsulteerd.
Het onderzoek
In een eerste fase van het onderzoek verzamelen de onderzoekers op de plaats van het ongeval of het incident alle feitelijke gegevens. Ze zoeken naar zowel beschrijvende als verklarende elementen, die de oorzaken van een voorval van onveiligheid kunnen helpen bepalen.
Alle beschikbare inlichtingen, bewijzen en verklaringen die een oorzakelijk verband hebben met het ongeval of het incident, worden geëvalueerd om te bepalen wat kan al dan niet worden beschouwd als een bewijsstuk.
Het meest waarschijnlijke scenario wordt daarna eruit afgeleid. Een zorgvuldige analyse van een veiligheidsbeheersysteem kan de factoren die het voordoen van het ongeval of incident beïnvloed hebben, aan het licht brengen.
Een ongeval of een incident is doorgaans te wijten aan een menselijke fout: men moet niet blijven stilstaan bij deze vaststelling, maar de nodige lessen eruit trekken om te voorkomen dat dezelfde fout wordt herhaald. Enkel zo kan men gevolgen inperken.
Daarom zoeken we naar de rechtstreekse oorzaken en naar de factoren die tot het voorval hebben bijgedragen.
Onze vaststellingen dienen niet om te bepalen wie strafrechtelijk of burgerlijk aansprakelijk is. Onze vragen en onze beredenering hebben slechts een enkele doelstelling: de veiligheid bevorderen door alle actoren aan te moedigen overleg te plegen, te investeren en zich in te spannen voor de verbetering van de veiligheid op het spoorwegnet.
In het kader van onze onderzoeken zien we erop toe dat alle personen en organisaties met eerbied, hoffelijkheid, discretie en billijkheid worden behandeld.
De onderzoeken gebeuren op systematische, grondige en onpartijdige wijze.
Het onderzoeksverslag
Ze hebben als doel de vergaarde kennis bij de verschillende analyses te verspreiden.
De ontwerpen van verslag worden naar de belanghebbenden gestuurd om ze te informeren en om hen de gelegenheid te geven commentaar uit te brengen. Het is niet de bedoeling dat er iets aan de inhoud van de verslagen wordt veranderd, maar dat de eventuele nodige verduidelijkingen worden gegeven.
De conclusies en de aanbevelingen maken deel uit van de ontwerpen van eindverslag die naar de belanghebbenden worden gestuurd. De wijzigingen die door het OO werden aanvaard, zijn in de verslagen begrepen.
Bijkomende onderzoeksdaden zijn soms nodig om eventuele onduidelijkheden of om nieuwe elementen die ter beschikking van het OO worden gesteld, te controleren.